Skip to main content

Boekrecensies

Boekrecensies

  • Trauma-sensitieve mindfulness

    Wat is trauma-sensitieve mindfulness?
    Wat moet ik als mindfulnesstrainer weten om trauma te herkennen?
    Welke trauma-sensitieve aanpassingen zijn nodig als ik in mijn trainingen rekening wil houden met trauma?

    Als je hierop antwoorden wilt vinden, dan is het boek van David A. Treleaven een ‘must’.

    Mindfulness – niet altijd heilzaam

    We weten dat mindfulness ondersteunend is bij de verwerking van stress en depressie. Maar daarnaast kent mindfulness ook valkuilen en gevaren, met name bij mensen die met trauma te maken hebben. Aandacht geven aan het huidige moment kan namelijk bij traumatische stress tot herbeleving van de overweldigende en niet-verwerkte ervaring leiden. Het leidt tot disregulatie in plaats van dat het onze veerkracht en zelfregulatie versterkt. In het ergste geval kan het zelfs tot dissociatie leiden, die wij in de context van meditatie-beoefening volledig verkeerd kunnen interpreteren, namelijk als een meditatieve staat van rust en stilte.

    Persoonlijke zoektocht

    David Treleaven beschrijft in zijn boek enerzijds de aspecten van mindfulness die behulpzaam zijn bij de verwerking van trauma. Anderzijds weet hij ons helder en precies duidelijk te maken waar het fout kan gaan bij een gangbare mindfulness- training of in een meditatieretraite. Door het hele boek heen neemt David ons mee in verhalen van cliënten die hij begeleidt maar ook door te vertellen over zijn eigen persoonlijke zoektocht. De verhalen zijn vaak herkenbaar en nemen je mee in een gevoelde ervaring, zodat de theorie die daarop volgt niet droog en abstract blijft.

    Fundamenten van trauma-sensitieve mindfulness

    In het eerste deel van het boek schetst hij de fundamenten waarop trauma-sensitieve mindfulness berust. Wat ik bijzonder vind in zijn aanpak is, dat hij van begin af aan trauma niet beschrijft als iets uitzonderlijks maar als een alomtegenwoordig fenomeen, dat niet alleen individueel begrepen dient te worden maar ook systemisch: een trauma ontstaat nooit geïsoleerd, maar altijd binnen een sociale context.
    Daarnaast schetst hij de geschiedenis van zowel trauma-onderwijs als mindfulness-onderwijs en behandelt hij de meest basale begrippen uit beide vakgebieden. Ook geeft hij uitleg over de werking van het brein bij trauma en bij mindfulness om vanuit de neurowetenschap te onderbouwen wanneer mindfulness helpend is en wanneer niet.

    Vijf kernprincipes

    In deel twee van zijn boek schetst David Treleaven vijf kernprincipes van trauma-sensitieve mindfulness. De vijf principes zijn:
    – binnen het tolerantievenster blijven (naar veiligheid navigeren bij arousal)
    – bij (overweldigende) stress stabiliteit voorrang geven
    – veilig verbinding maken met het lichaam met respect en begrip voor niet-voelen
    – interpersoonlijke relaties als bron van trauma-herstel
    – aandacht en begrip hebben voor de sociale context

    Elk principe wordt in een hoofdstuk uitgewerkt en gevolgd door uitgebreide tips en suggesties hoe je binnen mindfulness-onderwijs trauma-sensitieve aanpassingen zou kunnen maken.

    Onontgonnen terrein

    Bij David Treleaven merk ik een grote betrokkenheid en liefde voor de wereld van meditatie. Ik ervaar ook dat zijn eigen zoektocht als mens en hulpverlener hem inspireert om de valkuilen en gevaren bij het huidige meditatie-onderwijs onder de aandacht te brengen. Door zijn deskundigheid op het gebied van meditatie én trauma-heling weet hij mindfulness-trainers de weg te wijzen op dit nog haast onontgonnen terrein. David Treleaven leert ons begrip en vaardigheden te ontwikkelen die trauma-sensitieve aanpassingen binnen het mindfulness-onderwijs mogelijk maken.

    Kritische noot

    Wat ik jammer vind is, dat hij zijn vele trauma-sensitieve tips veelal verpakt in een verhaal. Ik had liever een uitgeschreven oefening gezien, waardoor je direct het verschil kunt zien tussen b.v. een trauma-sensitieve bodyscan en een gangbare bodyscan.
    Een tweede kritische noot zou ik willen plaatsen bij de intakevragen. De vragen richten zich te veel op de stressbeleving bij trauma en vragen te weinig naar hulpbronnen. Bij deelnemers die met trauma te maken hebben zal dit tot gevoelens van onveiligheid en schaamte leiden wat onnodig belastend is, zeker bij begin van een training.

    Een aanrader!

    Maar al met al:

    Het boek van David Treleaven is theoretisch goed onderbouwd en biedt daarnaast een waaier aan praktische tips voor de professional die trauma-geïnformeerd wil leren werken.

    Een aanrader!

     

    Recensent: Dorle Lommatzsch, Academie voor Open Bewustzijn
    Tilburg, 8 januari 2022

    Ook als blog te lezen onder deze link:

    https://openbewustzijn.nl/boekrecensie-trauma-sensitieve-mindfulness-van-david-a-treleaven/

  • Dit is de plaats

    Met ‘Dit is de plaats’ wordt gerefereerd aan het zitten in meditatie en het zitten in stilte en aandacht, dit is de plaats waar wij ons zo verbinden met allen en alles... dit is de plaats, is waar dit boekje over gaat...

    Het eerste hoofdstuk start met ‘het perfecte pad’, welk pad wordt er bedoeld met het perfecte pad, wat is de betekenis van het perfecte pad, op welke wijze kan dit pad ervaren en beoefent worden? Met het perfecte pad wordt het pad naar ontwaken bedoeld. Maar wat is ontwaken? Wat is verlichting en is dat wel iets wat je kan bereiken? De auteur deelt zijn kennis, ervaring en perspectief op dit thema.

    Het tweede hoofdstuk, en tevens langste hoofdstuk, verhaalt over ‘Dit is de plaats’, de zin die meer dan 20 keer herhaalt wordt in de tekst waaruit de zin afkomstig is. Deze tekst behoort tot de tekst die uit de Avatamsaka Sutra komt. Deze hoort bij de groep teksten die de mahayanasutra’s worden genoemd en afkomstig zijn uit het Chinese Boeddhisme. Ze zijn geschreven aan het begin van onze tijdrekening, enkele eeuwen na de Boeddhistische Boeddha. Dit is de plaats van het grote mededogen voor alle levende wezens en met als doel de bevrijding en ontwaking van alles en allen...

    In het derde hoofdstuk deelt de auteur zijn gedachten over de leerling, leraar dynamiek. Hierbij belicht hij zowel de oosterse als de westerse kijk op dit thema. Verder schetst de auteur een beeld van hoe hij een effectieve wisselwerking ziet tussen degene die leert en degene die iets onderwijst. Hierbij wordt duidelijk dat deze rollen steeds kunnen wisselen tussen mensen in verschillende contexten.

    In het laatste hoofdstuk wordt het thema meditatie besproken, wat houdt meditatie in, welke meditatiepraktijken zijn er en wat heeft meditatie mensen te brengen?

    Praktisch

    Het boekje is in een handzaam A5 formaat. De inhoud bestaat uit een inleiding, 4 hoofdstukken en een slot. Elk hoofdstuk heeft meerdere subhoofdstukken. Het boekje heeft een prachtige omslagfoto, een Boeddha die uitkijkt over de bergen.

     

    Tot slot

    Een prachtig boekje dat het verdient om langzaam en in aandacht gelezen te worden en kan dienen voor (persoonlijke) inspiratie, groei, comtemplatie en reflectie voor de eigen meditatie en mindfulness ‘practice’. De schrijfstijl is open, mild, relativerend, filosofisch en integer. De inhoud is een mooie duiding van de oorspronkelijke tekst door de auteur, die een vertaling kan bieden voor het westerse bestaan, waarin door vele gezocht wordt naar (persoonlijke) zingeving en geestelijke (en spirituele) voeding. Een zinvol en waardevol boek.

    _____________________________________________________________________________________

    Auteur

    Edel Maex is psychiater. Tot 1 juli 2021 was hij als psychiater verbonden aan het ZNA Sint Elisabeth Ziekenhuis in Antwerpen. Tevens was hij hoofd van de Stresskliniek in het ZNA, dit werd door hemzelf opgericht binnen ZNA. Hij pionierde in Vlaanderen door de mindfulness techniek een vaste plaats te geven binnnen de ziekenhuiscontext. Edel Maex blijft ook na zijn pensioen als supervisor verbonden en intensief betrokken bij de Stresskliniek.

    Edel Maex beoefent Zen en is een van de grondleggers van Mindfulness in de Lage Landen. Hij leidt al vele jaren een zengroep in Antwerpen, Belgie.

    _____________________________________________________________________________________

    Recensie geschreven door:

    Yoonhee Weertman is een Mindfulness trainer met een eigen praktijk voor MBSR/MBCT, ACT, meditatie en Hatha Yoga in Noord-Holland. www.mindfulness4life.nl

     

  • Spelen in Stilte

    Mindfulness in de klas

     

    Auteur: Irma Smegen

    Het boek ‘Spelen in stilte’ van Irma Smegen is een rijk en handzaam boek voor iedereen die met kinderen werkt en daarbij mindfulness wil toepassen, zelfs als je weinig of geen ervaring hebt met mindfulness.

    De schrijfster begint met een uitleg over wat mindfulness is, inclusief oorsprong en geschiedenis. Vervolgens wordt beschreven wat je met mindfulness kunt leren. Kinderen krijgen heel wat prikkels te verwerken, hebben vaak last van spanningen en met mindfulness kunnen ze vaardigheden ontwikkelen om zich te ontspannen, zich te concentreren en zo in balans te blijven. Er wordt aandacht besteed aan wetenschappelijk onderzoek naar mindfulness in relatie tot schoolsucces en er wordt duidelijke uitgelegd hoe je de mindfulness oefeningen kunt begeleiden.

    De oefeningen worden vervolgens verdeeld in negen ‘aandachtsgebieden’: ademen, bewegen, vriendelijke aandacht, vriendelijke wensen, bewust van lichaam/ gevoelens /emoties, observeren, maken, eten/drinken, luisteren. Tot slot is er een hoofdstuk over inspiratie voor mindfulness in je dagelijkse leven.

    Het motto van Irma is : “Onderwijs kan voor élk kind een feest zijn”.

    Haar boek Spelen in stilte’ is dan ook een ‘feestje’ en reikt leerkrachten en iedereen die met kinderen werkt een bron van inspiratie aan om mindfulness spelenderwijs en op een eenvoudige manier te introduceren en toe te passen.

    Hoewel het boek oorspronkelijk is bedoel voor gebruik in de klas, zijn de 52 uitgewerkte oefeningen ook heel bruikbaar thuis, in het dagelijkse gezinsleven of in een andere omgeving waar kinderen bij elkaar komen.

    Met een link naar de bijbehorende website vind je aanvullende informatie en rustgevende muziek. Dit is zeker een meerwaarde!

    De droom van de schrijfster is het om onderwijs en scholing te verwezenlijken in landen die zelf weinig financiële middelen hebben. Daarom gaat van elk boek 10% van de winst naar de stichting ‘HeART4Education’. Het boek is ook in het Engels verkrijgbaar.

    Irma Hesselmans

  • Zelfcompassie in training en therapie

    Auteur: David Dewulf

    ‘Zelfcompassie in training en therapie’ is een trainershandleiding waarin twee derde wordt gewijd aan acht bijeenkomsten van elk drie uur. De resterende honderd pagina’s zijn gevuld met extra oefeningen en er is aandacht voor therapie (Compassion Focused Therapy) en Mindful Based Compassionate Communication (MBCC). 

    Dit maakt ‘Zelfcompassie in training en therapie’ een behoorlijk stevig werk met veel uitgeschreven oefeningen en daarbij voorzien van nuttige tips voor de trainer.

    Het boek staat vol met geleide meditaties, waarbij verschillende vormen worden gebruikt om naar binnen te keren en zichzelf liefdevol toe te spreken. In andere meditaties worden moeilijke elementen uit het dagelijks leven opgeroepen en verwerkt. Dit alles vanuit een liefdevolle basishouding. 

    David Dewulf maakt zijn gedachtegoed inzichtelijk in verschillende schema’s en matrices, zodat de verbanden zichtbaar worden. Ook zijn er uitstapjes naar de neurowetenschap en wordt het inmiddels bekende gevaar-, jaag- en zorgsysteem behandeld.

    Volgens mij is het een mooi compleet werk om een goede compassietraining te kunnen begeleiden. Om een compassietraining te kunnen geven dien je natuurlijk zelf ervaring te hebben, om vandaar uit in het trainerschap te staan. De belichaming bij een compassietraining is volgens mij even belangrijk als bij een mindfulnesstraining. Als je een compassietraining wilt geven is dit mijns inziens een boek, zeg maar boekwerk, om er zeker naast te hebben. 

  • Mindful met je baby

    Auteur: Eva Potharst

    Voor mij ligt het boek Mindful met je baby van Eva Potharst. Een boek voor moeders en vaders met een baby of dreumes in de leeftijd van 0 tot 1,5 jaar. Op de omslag van het boek staat een moeder met een baby in een draagdoek, daaromheen witte wolkjes, uitgeknipt uit papier en aan een draadje. De moeder zit ook op een wolk. Enerzijds roept dit een idee van het zitten op een roze wolk op, anderzijds denk ik aan de vele gedachtenwolkjes die op kunnen komen bij de verandering naar ouderschap. Leuk detail: de moeder op de foto is de auteur zelf. Het gaat hier om een lees, luister en –oefenboek. Een handleiding en werkboek in een. 

    Het eerste wat me opvalt, is de wetenschappelijke onderbouwing van dit trainingsboek. De schrijfster Eva Potharst werkt als kinder- en jeugdpsycholoog, gezondheidszorg-psycholoog, Infant Mental Health Specialist en Mindful Ouderschap-trainer bij UvA minds. De training is grotendeels gebaseerd op de training Mindful ouderschap van Susan Bögels en Kathleen Restifo. De formele meditaties die in dit boek gebruikt worden zijn afkomstig uit de MBSR training van Jon Kabat-Zinn.

    In het boek staan 8 trainingsweken omschreven, met elke week een ander thema. Naast uitleg en omschrijving van de oefeningen zijn deze online te beluisteren (te downloaden via een link). Na elke oefening worden een aantal vragen gesteld die doen denken aan de inquiry uit de groepstraining. Er zijn veel persoonlijke voorbeelden opgenomen van mensen die de ‘Mindful met je baby’ training in een groep gevolgd hebben. In ieder hoofdstuk vind je werkbladen om de ervaringen met het thuis oefenen uit te schrijven. Daarna volgt een deel met achtergrondinformatie over de ontwikkeling en behoeftes van je baby; je eigen ontwikkeling als ouder en in relatie tot je partner; en verdere uitleg en verdiepende tekst over mindfulness. 

    Juist ook die extra informatie over het ouderschap en de ontwikkeling van je kindje vind ik zeer waardevol. Er wordt ingegaan op thema’s die spelen bij het vader/moeder worden, zoals bijvoorbeeld; het lezen van de signalen die je baby afgeeft; huilen en troosten; wat je kunt doen om de veiligheid en autonomie van je baby te ondersteunen en het omgaan met grenzen. Het gaat ook in op hoe je weer in contact komt met jezelf; het hanteren van stress en omgaan met onvoorspelbaarheid; en hoe je in deze periode het beste voor jezelf zorgt

    Ondanks dat de wolkjes op de cover misschien anders doen vermoeden vind ik dit een zeer ‘down to earth’ boek. In de inleiding staat bijvoorbeeld: “Het kan gebeuren dat je sterke emoties ervaart. Je leert in de training omgaan met moeilijke emoties; in die zin is het ‘goed’ om toe te laten wat er gebeurt. Maar het is ook goed om in de gaten te houden wat jij aankunt. Als je merkt dat je overspoeld wordt door je gevoelens, zorg dan dat je iets doet waardoor je weer tot rust kunt komen.” Verderop wordt gezegd je eigen gevoel serieus te nemen en hulp te zoeken wanneer je dit nodig acht. 

    Een mooie luisteroefening is de koan ‘Wat is het geluid van een hand die klapt?’; ‘Wat is het geluid van een baby die huilt?’; ‘Wat is het geluid van jouw baby die huilt?’ Een hand die klapt, is niet meer of minder dan een hand die klapt; een baby die huilt, is een baby die huilt. Maar als het jouw baby is die huilt, kan dit opeens een heel scala aan emoties en gedachten met zich mee brengen. Dit besef kan je helpen uit de denk-voelen maalstroom te blijven door eerst een ademruimte te nemen en dan pas te handelen. Sommige luisteroefeningen zijn speciaal bedoeld om in het bijzijn van je baby te doen, dan wordt er aangeraden om de begeleide meditatie over de boxen te beluisteren en geen koptelefoon op te zetten. Bijv. de oefeningen om echt naar je baby te kijken en daarbij ook op te merken wat er in jou gebeurt.

    Ik ben nu moeder van 2 volwassen kinderen waarvan de jongste een huilbaby was. Ik beoefende toen nog geen mindfulness, maar kan mij de golven aan gedachten en emoties - die het regelmatig ontroostbaar zijn van mijn dochter bij mij opriepen - nog goed herinneren. Ik denk dat ik toen zeker gebaat zou zijn geweest bij een boek als Mindful met je baby. Uniek ook omdat het niet alleen omschrijft wat je kunt opmerken bij je baby, maar juist ook in gaat op wat dit met jou kan doen. En hoe je er vanuit meer rust, ruimte en compassie voor jezelf en je baby mee om kan gaan. Een must voor elke zwangere vrouw (en man)! 

    Recensie geschreven door:

    Carien Olbers – MindfulKidstrainer & Psychosociaal Therapeut 

    Ademtij, mindfulness training en persoonlijke begeleiding

    www.ademtij.nl

  • Mindful2Work

    Auteurs: Esther de Bruin, Anne Formsma en Susan Bögels

    Ik geloof sterk in de afzonderlijke kracht van mindfulness, yoga en actief bewegen om beter met stress om te gaan en ik was benieuwd op welke manier deze 3 aspecten in de anti-stress-training Mindful2Work zijn samengevoegd. Om hiervan een goed beeld te krijgen heb ik de handleiding voor trainers en het werkboek voor cursisten gelezen. 

    Ik vond beide boeken erg prettig en toegankelijk geschreven. Er wordt goed uitgelegd wat stress is, wat het met je lichaam doet en waarom de combinatie van mindfulness, actief bewegen en yoga daarbij zo’n goede remedie is. De nadruk in de gehele training ligt op mindfulness. Het is dan bijvoorbeeld ook de bedoeling dat je het actieve bewegen en de yoga-oefeningen met mindfulle aandacht uitvoert. Alle gedachten en ongemakken die daarbij eventueel voorbijkomen worden daarna met de cursisten besproken in een inquiry. 

    Deze anti-stress-training heeft minder sessies dan een reguliere mindfulness training; zes sessies met een terugkomdag, in plaats van acht sessies. Alle mindfulness-oefeningen komen wel aan bod, maar niet alle educatie onderdelen van een reguliere mindfulness training. Hier zijn echter goede keuzes uit gemaakt, waardoor het een mooi en vlot geheel is. In duidelijke hapklare brokken aangeboden en laagdrempelig voor mensen die nog nooit iets met mindfulness, meditatie of yoga hebben gedaan. 

    In de handleiding word je als trainer bijna aan de hand door alle training-sessies heen meegenomen. Met in detail beschreven hoe elke sessie verloopt, wat je aanbiedt als trainer en wat je de cursisten meegeeft als opdrachten. Mocht je ergens twijfels over hebben, dan speelt de handleiding daar goed op in. 

    Het eerste hoofdstuk is geheel gewijd aan de achtergrond van mindfulness, yoga en beweging afgewisseld met veel onderzoeksresultaten. De training Mindful2Work is bij UvA Minds en UvA Minds You ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam waar wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van de training plaatsvindt. Uit dit onderzoek komen veelbelovende resultaten naar voren: significante en substantiële verbeteringen in het mentaal en fysiek werkvermogen, afname van stress, angst en depressie en een grote vermindering in risico op lange termijn uitval van werk. Effecten die direct na de Mindful2Work-training, maar ook een half jaar later nog zichtbaar zijn. 

    Het handboek biedt hierbij een solide basis. Er wordt geadviseerd om eerst de trainersopleiding te volgen voordat je deze training gaat geven. Maar ik denk dat als je een echt ervaren mindfulness trainer bent en ervaring hebt met yoga, dat je met deze handleiding onder je arm zo prima aan de slag kunt. 

    Het werkboek voor cursisten is zo overzichtelijk en duidelijk, dat je hier als leek al veel uit kunt halen, zonder dat je hiervoor de training hebt gevolgd. Voor iemand die veel stress ervaart is dit zeker een prettig boek, dat je stap voor stap kunt doorlopen, in je eigen tempo. De oefeningen worden duidelijk uitgelegd, achterin vind je allemaal foto’s met hoe je de oefeningen moet doen en je krijgt een inlogcode naar alle audio-oefeningen. Als je nog nooit met mindfulness of yoga in aanraking bent geweest, raad ik je zeker aan om een dergelijke training te volgen. En dan is dit werkboek een mooi naslagwerk.  

    Beide boeken worden naast de informatieve gedeeltes afgewisseld met veel voorbeelden uit echte sessies, dialogen tussen trainers en cursisten, vragen, ervaringen en quotes van oud-cursisten. Deze afwisseling zorgt ervoor dat de boeken nog prettiger leesbaar zijn. En dat je als lezer nog beter doorkrijgt waar het nu eigenlijk over gaat en welk effecten deze training allemaal kan opleveren. Er zit ook veel herkenning in qua waar veel mensen last van hebben en de citaten geven dan bijvoorbeeld duidelijk aan hoe deze training mensen daarbij helpt. Natuurlijk staat dit ook met cijfers en onderzoeken vermeld. Maar de verhalen van echte mensen beklijven voor mij beter en zorgen ervoor dat de boodschap beter aankomt. 

    Tussen alle mindfulness boeken die er inmiddels zijn is dit een verfrissende aanvulling.  

    De eerste publicaties over de Mindful2Work-training zijn te vinden op https://www.mindful2work.nl/wetenschappelijk-onderzoek/

    Recensie geschreven door:

    Nicole Unterlander, Coach, orthomoleculair voedingsadviseur en mindfulnesstrainer www.puurwelzijn.nl  

Lees meer: Boekrecensies

  • Aangemaakt op .

De VVM website wordt geupdate

Onze website ondergaat binnenkort een update en restyling. Passend bij de huidige tijdsgeest, onze vereniging en onze (nieuwe) strategie. De verwachting is dat de website uiterlijk 1 mei gereed is.  

  • Aangemaakt op .

Nieuwe Workshops & kennissessies voor 2018 bekend

Wij hebben voor 2018 weer een aantal mooie en boeiende Workshops & Kennissessies voor je geselecteerd. 

Vrijdag 23 februari a.s. starten we met de eerste 2 workshops: Mindfulness en de 12 zintuigen (ochtend) en Mindfulness en Ouderen (middag). Alle Workshops & Kennissessies zijn voor onze leden, maar ook voor geïnteresseerden in Mindfulness. Onze leden betalen hiervoor uiteraard een gereduceerd tarief. Voor een totaaloverzicht klik hier. Hier kun je je ook aanmelden voor jouw workshop of kennissessie naar keuze. 

Wij wensen je een geïnspireerd en mindful jaar!
Het bestuur

  • Aangemaakt op .

Oproep ledenraadpleging: Wil jij de VVM de weg mee wijzen?

Op onze Najaarsdag 2017 hebben wij tijdens de ledenvergadering 2 nieuwe, belangrijke ‘wegwijzers’ voor de vereniging aangekondigd. Dit zijn:
1. Ons beleid t.a.v. Missie/Visie/Strategie 
Aan dit document ontleent de vereniging haar bestaansrecht en dit zal koersbepalend zijn voor de komende jaren.

2. Onze Erecode.
Dit document geeft kaders aan voor hoe wij als leden met elkaar omgaan en in de buitenwereld opereren.

Beide documenten mogen in de ogen van het bestuur geen hamerstukken zijn die op de voorjaarsdag op 16 maart voor instemming worden voorgelegd. Daarom roepen we hierbij op tot een ledenraadpleging, zodat jij je mening kunt geven over de inhoud van beide documenten. 

Tijd en locatie
Vrijdag 2 maart in Seats2meet, Hoogcatharijne te Utrecht
10.00 - 12.30 uur: Missie/Visie/Strategie
12.30 – 13.30: Lunch (gratis)
13.30 – 16.00 uur: Erecode

Aanmelden/reageren
Meld je aan door een mail te sturen naar het secretariaat (). Je ontvangt dan medio februari de documenten waarin de voorstellen zijn vastgelegd. Kun je onverhoopt niet op 2 maart, maar wil je wel graag je mening geven? Vraag dan bij het secretariaat de documenten aan en reageer uiterlijk 28 februari per mail.
Alvast dank voor je bijdrage aan een levendige VVM! 

  • Aangemaakt op .

Nieuwe boeken

Pleidooi voor het gewone | Edel Maex (2017)

De kunst van het ademen | Danny Pennman (2017)

The heart of Mindfulness-Based Stress Reduction: A MBSR Guide for Clinicians and Clients | Elana Rosenbaum (2017)

The Mindfulness Teaching Guide - Essential Skills and Competencies for Teaching Mindfulness-Based Interventions | Rob Brandsma (2017)

The science of meditation - How to change your brain, mind and body | Daniel Goleman & Richard Davidson (2017)

Real love - the art of mindful communicating |Sharon Salzberg (2017)

Boundless Heart | Christina Feldman (2017)

De kleine Mindfulness op het werk voor Dummies |Samash Alidina & Juliet Adams (2017)

Psychological Distress in lung cancer - Mindfulness-Based Stress Reduction for patients and partners (Melanie Schellekens 2017 – promotieonderzoek Radboud Centrum voor Mindfulness)

Mindfulness-Based Stress Reduction for medical residents (Hanne Verweij, 2017 – promotieonderzoek Radboud Centrum voor Mindfulness)

Angst na Kanker | Jan Verhulst & Coen Völker (2018)

  • Aangemaakt op .

Boekbespreking - ‘Mind, Een reis naar de essentie van ons mens-zijn’ Daniel J. Siegel, 2017 uitgever Mens. (Nol van Drunen)

De verkenningstocht van een onderzoeker door de mysteries rond de menselijke geest. Het is een pil van bijna 500 pagina’s met vragen als: wat is de geest? wie zijn wij? waar is de geest? Het is weer een echt Daniel Siegel boek met veel diepgang zowel in wetenschappelijke als in persoonlijke zin. Ik heb nog enig tijd nodig om het helemaal door te lezen maar de start heb ik gemaakt en ik wilde jullie niet onthouden dat dit boek recent is uitgekomen.

  • Aangemaakt op .

Boekbespreking - ACT voor Groepen, Darrah Westrup en Joann Wright, 2018, hogrefe. (Nol van Drunen)

Er zijn inmiddels al vele boeken verschenen over Acceptance & Commitment Therapy (ACT). ACT is vooral een individuele therapie maar ACT wordt ook in groepen gebruikt. Dit boek geeft een doorzicht van ervaren therapeuten die ACT gebruiken in groepen. Zij geven aan wat de kracht van ACT is in groepen en waar van problemen kansen gemaakt kunnen worden. De verschillende aspecten van ACT, zoals creatieve hulpeloosheid, defusie, het zelf-als-context, het hier & nu, waarden, verbonden actie worden in verschillende hoofdstukken behandeld en hoe toe te passen in groepen. Dit is boek is een waardevolle aanvulling als je met ACT in groepen werkt. 

  • Aangemaakt op .

Boekbespreking - ‘Het Emotionele DNA’ Prof. Dr. Pierre Capel, 2017, Areial (Nol van Drunen)

Gevoelens bestaan niet, maar ontstaan. Het wordt steeds duidelijker volgens Pierre Capel dat gevoelens verbonden zijn aan keiharde biochemie. De gevoelens zijn niet alleen van invloed op het ontstaan en verloop van ziekten, maar ook bepalend voor de gezondheid en zelfs onze levensduur. Pierre Capel is emeritus hoogleraar experimentele immunologie aan de Universiteit van Utrecht. De laatste jaren heeft hij de biochemische achtergrond van sport, yoga en meditatie bestudeerd. Een hoofdstuk van zijn boek gaat over ‘Meditatie en de biochemie ervan’. De hersen doorbloeding verandert o.m. tijdens meditatie. De verminderde doorbloeding in de pariëtale kwab verdient daarbij extra aandacht. In dit gebied zijn onder andere het ervaren van ruimte en tijd en zelfbewustzijn gelokaliseerd. Het is een aantrekkelijke speculatie dat de verlaagde activiteit in de pariëtale kwab, die wordt gemeten tijdens meditatie, het spirituele dan wel transcendente aspect van meditatie verklaart. Deze verminderde doorbloeding zorgt namelijk voor een verlaagd zelfbewustzijn, en tezamen met een veranderd ruimte-tijdgevoel is het ervaren van een spirituele, tijdloze verbondenheid met de omgeving niet zo verbazingwekkend, volgens Pierre Capel.

Hij legt verder uit dat positieve en negatieve gevoelens, chronische stress een onvoorstelbaar sterke werking hebben op het ontstaan en verloop van allerlei ziekten, zoals onvruchtbaarheid, adelverkalking, depressie, tumoren, diabetes etc., maar ook bij symptomen als pijn en angst. Het boek is zeer toegankelijk geschreven en een leek als ik kan alles goed volgen, maar het is natuurlijk iets anders om het te reproduceren.

  • Aangemaakt op .

Boekbespreking - ‘Vrede kun je leren’ David van Reybrouck, Thomas D’Ansembourg, 2017, de bezig bij (Nol van Drunen)

 

Soms valt er weleens iets je ten deel. Via Inez Roelofs kreeg dit boekje van Jotika Hermsen. Het is een eenvoudig en vol passie geschreven boekje, uitgekomen naar aanleiding van de tragische avond in de Bataclan en op een paar terrasjes in Parijs. De titel zegt het al, vrede kun je leren. Vrede kun je leren door het innerlijke proces aan te gaan (bijv. met mindfulness), geweldloze communicatie en compassie. Ik wil iedereen aanraden om dit kleinood te lezen, geïnspireerd te raken maar vooral om het te leven.

  • Aangemaakt op .

Inspiratie - Blog De Herberg en Tea with Mara (door Tara Brach)

This being human is a guest house.
Every morning a new arrival.

A joy, a depression, a meanness,
Some momentary awareness comes
as an unexpected visitor.

Welcome and entertain them all!
The dark thought, the shame, the malice,

meet them at the door laughing,

and invite them in.
Be grateful for whoever comes,
because each has been sent
as a guide from beyond.

Rumi

One of my favorite stories of the Buddha shows the power of a wakeful and friendly heart. The night before his enlightenment, the Buddha fought a great battle with the Demon God Mara, who attacked the then bodhisattva Siddhartha Guatama with everything he had: lust, greed, anger, doubt, etc. Having failed, Mara left in disarray on the morning of the Buddha’s enlightenment.

Lees meer: Inspiratie - Blog De Herberg en Tea with Mara (door Tara Brach)

  • Aangemaakt op .

Inspiratie - Blog Beeldvorming Mindfulness (Machiel van Ruijven)

Beeldvorming - donderdag 14 september 2017

Wat is het beeld dat mensen van mindfulness hebben? En klopt dat beeld wel? Op die vragen kwam ik toen voor een presentatie wat plaatjes zocht en 'mindfulness' intikte op Google Afbeeldingen. Wat me opviel was de veelheid aan foto's van mensen die al mediterend of in een yoga-pose aan het strand bij een prachtige zonsondergang zijn, of in een ander overweldigend mooi landschap zitten en zich helemaal zen lijken te voelen. Ik plakte een paar van die plaatjes in mijn presentatie en legde `s avonds mijn collega's uit dat dit ironisch was bedoeld. Mindfulness kent geen noodzaak tot adembenemende panorama's. Ieder moment is even geschikt. Toch zijn het dit soort foto's die opkomen bij de zoekopdracht. Zegt dat iets over het heersend beeld dat mensen van mindfulness hebben? Ik hoop van niet, maar ik vrees van wel.

Lees meer: Inspiratie - Blog Beeldvorming Mindfulness (Machiel van Ruijven)

  • Aangemaakt op .

VVM WERKGROEPEN EN CONTACTGROEPEN

1) Algemeen

Op dit moment zijn er de volgende actieve Werkgroepen: Bedrijfsleven, Niet-Aangeboren Hersenletsel, Ouderen, Kinderen, Verstandelijke beperkingen. Op dit moment zijn er de volgende Contactgroepen: GGZ, Kenniscentrum, Medische Setting en Dagelijks Leven. Zie ook: www.verenigingvoormindfulness.nl/over-vvm/werkgroepen-contactgroepen

2) Online mogelijkheden website

Het is voor de kartrekkers van de werkgroepen vanaf nu mogelijk om op de website bij jullie werkgroep teksten te plaatsen en/of te wijzigen. Doordat de kartrekkers op deze manier actiever gebruik kunnen maken van de website worden de werkgroepen hopelijk ‘levendiger’ en zichtbaarder voor alle leden.

3) Werkgroep Mindfulness en bedrijfsleven

HERHALING: De werkgroep bedrijfsleven is na een paar intensieve jaren stil komen te liggen. Als iemand ideeën heeft voor de werkgroep dan kan die contact opnemen met mij.

Met een hartegroet,
Marijke van Duinhoven,

  • Aangemaakt op .

Terugblik - Saki Santorelli neemt afscheid

Saki Santorelli, de opvolger en eerste stagair van Jon Kabat-Zinn neemt afscheid. Hij en Jon Kabat-Zinn hebben veel betekent voor de (internationale) ontwikkeling van MBSR en mindfulness. Vele VVM-leden zijn bij trainingen en retraites van hem geweest. Onze dank gaat naar hem uit en we wensen hem veel succes. Lees hier zijn brief.

Lees meer: Terugblik - Saki Santorelli neemt afscheid

  • Aangemaakt op .

Terugbilk Mindful & Compassionate Leadership: An International Business Retreat in PlumVillage (Ad Vermeer)

Op bussinessretreat bij Thich Nhat Hanh - Te gast in een unieke gemeenschap

Begin juni 2017 nam ik deel aan een inspirerende retraite in Plum Village, de boeddhistische gemeenschap van Thich Nhat Hanh in het zuiden van Frankrijk. ‘Delen’ staat hier centraal, in de wetenschap dat we daar rijker van worden. Zie hier de reden voor dit verslag.

Lees meer: Terugbilk Mindful & Compassionate Leadership: An International Business Retreat in PlumVillage (Ad...

  • Aangemaakt op .

Terugblik - Europese Mindfulness: EAMBA 26 en 27 augustus 2017 (door Irma Hesselmans)

Geïnspireerd, verrijkt en door vertrouwen gesterkt kwam ik na het weekend van 26/27 augustus terug uit Madrid waar de jaarlijkse meeting van EAMBA plaatsvond (www.eamba.net).  EAMBA is het Europese samenwerkingsverband van mindfulness (beroeps) verenigingen.

Lees meer: Terugblik - Europese Mindfulness: EAMBA 26 en 27 augustus 2017 (door Irma Hesselmans)

  • Aangemaakt op .

Berichten van het bestuur

Op de ledenvergadering van de vereniging voor mindfulness van 24 november 2017 zijn we natuurlijk gestart met een korte meditatie. Daarbij hebben we een korte introducerende tekst gebruikt: ‘Vrede komt niet uit de lucht vallen. Vrede kun je leren aldus David van Reybrouck en Thomas D’Ansembourg. Het vreedzame individu middels mindfulness is de eerste stap naar (wereld) vrede.’

Lees meer: Berichten van het bestuur

  • Aangemaakt op .

VoorJaarsdag met EDEL MAEX - 16 maart 2018

Eregast EDEL MAEX

Op vrijdag 16 maart 2018 is Edel Maex onze eregast op de VoorJaarsdag Edel Maex is psychiater, actief zen beoefenaar en auteur van diverse boeken over mindfulness en boeddhisme. Hij stond aan de wieg van de bloei van mindfulness in het Westen. Op eigen wijze zal hij deze dag het onderwerp ‘Inquiry’ verdiepen.

edelmaex

Stilte

Mensen hebben het altijd al
gedaan
de stilte opgezocht

Niet om aan de werkelijkheid te
ontsnappen
maar om te stoppen en te kijken
met milde open aandacht

Om de soms haast ondraaglijke
kramp te lossen
waar de maalstroom van het leven
ons telkens weer lijkt toe te dwingen

Om met
meer moed
meer energie
meer creativiteit
meer mededogen
meer vrijheid

in het leven te staan
er midden in.                                                                                                                

- Edel Maex

  • Aangemaakt op .

Symposium: De Verademing van Bram Bakker 29 september 2017

Voor alle mindfulnessbeoefenaren, dus nodig eventueel ook je eigen deelnemers aan de training uit!

brambakker2017De mindfulnessbeoefenaren weten als geen ander hoe belangrijk de adem is. Bram Bakker en Koen de Jong hebben samen het boek ‘Verademing’ geschreven: “De Boeddhistische monnik en topsporter hebben met elkaar gemeen dat ze, niet te snel ademhalen. … Door kalmer te leren ademen krijg je juist energie! Daarbij bevordert de ademhalingsoefening een blijmoedig brein. Een ontregelde ademhaling kan klachten veroorzaken als, hoofdpijn, rugpijn, burn-out, depressie en problemen met slaap of concentratie.” Of nu de ontregelde ademhaling klachten veroorzaakt of dat de klachten een ontregelde ademhaling veroorzaakt is een vraag die interessant kan zijn, maar dat er een samenhang is zal door niemand betwijfeld worden.

Doordat Bram Bakker (1963) geneeskunde heeft gestudeerd, zich gespecialiseerde tot psychiater en promoveerde op paniekaanvallen is deze lezing des te interessanter voor mindfulnesstrainers die Mindfulness Based Stress Reduction en/of Mindfulness Based Cognitive Therapy geven. De visie van Bram is dat je depressie en burn-out onder dezelfde categorie kunt rangschikken. De vraag die daarbij kan opkomen is dan ook; kun je depressie en burn-out op dezelfde wijze behandelen of dien je dit anders aan te pakken?

Bram zal om 14:00 uur starten met zijn lezing over zijn boek ‘Verademing’. Dit zal voor ons als mindfulnessbeoefenaren wel de nodig stof geven om na te denken en in dialoog te geraken met Bram. Wie zou daar niet bij willen zijn?

Programma

13:30 uur: Inloop
14:00 uur: Bram Bakker
16:00 uur: Netwerken
17:00 uur: Sluiting

Kosten

€ 35,00

Locatie

Seats2meet.com
Utrecht CS
Moreelsepark 65
3511 EP Utrecht 

Aanmelden voor Bram Bakker 29 sept. 2017

  • Aangemaakt op .

VVM VoorJaarsdag - 31 maart 2017 Utrecht

Gastspreker Willem Fonteijn

Helaas heeft onze gastspreker Bram Bakker af moeten zeggen voor de Voorjaarsdag van 31 maart. Heel erg jammer voor degenen die zich op zijn verhaal hadden verheugd, maar wij zijn erg blij met onze nieuwe gastspreker: Willem Fonteijn.

Willem FonteijnWillem zal een lezing geven over het dagelijks gebruik van bewustzijn en het inzetten van bewustzijn als een helende kracht. ‘Helende kracht van bewustzijn’. In het najaar 2016 verscheen het boek ‘Circle of Awarenes, Using the body as a mirror for thoughts: a psychotherapeutic approach’ van Willem Fonteijn. Dit boek is een toegankelijke gids die uitlegt hoe je het lichaam kunt gebruiken als betrouwbare informatiebron voor het dagelijkse bewustzijn. Willem Fonteijn is een ervaren klinisch psycholoog en psychotherapeut, hoofddocent op diverse vakgebieden waaronder cognitieve gedragstherapie en is daarbij een ervaren mindfulness-trainer. Hij publiceerde regelmatig artikelen in vakbladen en schreef ook enkele dichtbundels. Wij hopen met Willem Fonteijn een interessant en inspirerend middagprogramma te bieden en zien jullie graag de 31e op de Voorjaarsdag in Utrecht. 

Programma

09:30 uur: Ontvangst

10:00 uur: De Algemene Ledenvergadering

11:00 uur: Pauze

11:20 uur: Deskundigheidsbevordering (hercertificering)

12:30 uur: Lunchen

13:30 uur: Lezing Willem Fonteijn  (zie hieronder voor meer informatie)

15:00 uur: Vragen stellen, interactie met de deelnemers en Willem Fonteijn

15:30 tot 16:30 uur: Netwerken, afspraken maken

Kosten

€ 50,00 voor VVM-, VMBN- en vzw MOMENT-leden
€ 75,00 voor niet-leden

Locatie

Seats 2 Meet (www.seats2meet.nl)
Moreelsepark 65
3511 EP  Utrecht (Centraal Station, in Hoog Catharijne)

Aanmelden voor de jaardag

We hopen dat het weer een drukbezochte gezellige en informatieve dag zal worden!

Voor VVM-hercertificering: 1 dag scholing bij deelname aan de hele dag

  • Aangemaakt op .

Nieuwe boeken

Een overzicht van enkele boeken die recent zijn verschenen over mindfulness. Dit is geen volledig overzicht is. Ook betekent dit niet dat de VVM deze boeken adviseert. Om te onderzoeken of een boek van waarde voor je kan zijn zul je het zelf moeten openslaan.

  • Mindfulness en de transformatie van wanhoop - werken met suïcidale patiënten | Mark Williams et al (2016)
  • Boosheid beheersen met mindfulness | Jeffrey Brantley (2015)
  • Mindfulness in de klinische praktijk – essentiële vaardigheden | Susan Pollak et al (2015)
  • Mindfulness - a kindly approach to being with cancer | Trish Bartley (2016)
  • Werkboek MBSR Mindfulness | Frida Huigen & Anja Buteröwe (2016)
  • Mindfulness | Joseph Goldstein (2016)
  • Circle of Awareness | Willem Fonteijn (2016) 
  • Aangemaakt op .

Boekbespreking: Circle of Awareness (Paul Soons)

Willem Fonteijn is klinisch psycholoog/psychotherapeut, VVM-lid en zit in de Certificeringscommissie van de VVM. In 2016 kwam een boek van hem uit over principes van "awareness" binnen een ervaringsgerichte groepstherapie. Paul Soons schreef onderstaande boekrecensie in De Psycholoog (januari 2017). De VVM wil Willem feliciteren met het uitkomen van zijn boek.

Bewustzijnscirkel in pioniersfase

The circle of awareness beschrijft een innovatieve methodiek die uitstekend past in de derde generatie cognitieve gedragstherapieën zoals  Mindfulness Behavioral Cognitive Therapy , Acceptance and Commitment Therapy en Compassion Focused Therapy. In al deze therapieën is een grote rol weggelegd voor mindfulness, bewustzijn en acceptatie.

De beschreven methodiek is ontwikkeld door Willem Fonteijn, een ervaren cognitief psychotherapeut. De aanpak bestaat uit drie elementen: allereerst wordt gebruikt gemaakt van een aangepaste versie van een experientieel groepstrainingformat, namelijk het zogenaamde ZEGG-forum (www.zegg.de). Deelnemers zitten in een cirkel, terwijl een deelnemer een probleem exploreert midden in de groep. Deze krijgt instructies van de trainer en de groep mag feedback geven. De groepsleden luisteren niet alleen inhoudelijk maar letten ook op bijvoorbeeld toonhoogte en lichaamsbewegingen. Een tweede ingrediënt is Vipassana meditatie ofwel mindfulness meditatie. Mindfulness betekent aandacht geven op een bepaalde manier, gericht, in het hier en nu, niet (ver)oordelend. Dit geeft een basis om anders met je problemen en klachten om te gaan. Voorgaande twee elementen worden geïntegreerd in een cognitief gedragstherapeutisch groepstherapieprogramma, dat gebaseerd is op COMET (Competative Memory Training). Hier wordt onder meer gebruik gemaakt van contraconditionering, imaginatie, lichaamshouding en gelaatsuitdrukking en muziek.

Het goed geschreven en geredigeerde boek telt in totaal 33 hoofdstukken. In het begin wordt beschreven hoe de bewustzijnscirkel werkt: centraal thema is zelfexploratie en awareness/bewustzijn. Een deelnemer stapt in de cirkel en presenteert een probleem, terwijl de andere deelnemers in staat zijn om goed te observeren, met name ook de lichaamsreacties van de explorerende deelnemer in de cirkel. De trainer faciliteert het bewustwordingsproces. Vervolgens wordt een veelheid aan thema’s opgepakt, met awareness als rode draad, bijvoorbeeld de functie van, de-conditionering, het transformeren, het therapeutisch gebruik et cetera. De verschillende thema’s zijn vooral bedoeld om het bewustzijn van de lezer te vergroten.

De lezer wordt goed meegenomen in de sfeer van de therapie. Het is ervaringsgericht, awareness staat centraal, en is geïllustreerd met vele voorbeelden en casussen. The circle of awareness kijkt niet alleen naar gedrag en cognities maar ook naar emoties, motoriek en lichamelijke sensaties. Door het veelomvattende karakter is het daardoor een welkome aanvulling op de gangbare (cognitieve) gedragstherapieën van de eerste en tweede generatie.

Concluderend is het een innovatieve en veelbelovende vorm van therapie in de pioniersfase. Wil deze vorm van therapie bredere ingang vinden, dan is breed opgezet effectonderzoek noodzakelijk. Alhoewel cognitieve gedragstherapie behoorlijk succesvol is bij vele klachten en patiënten, zijn er ook nog veel patiënten die er geen baat bij hebben. Wellicht dat deze nieuwe benadering toegevoegde waarde kan bieden.

The Circle of Awareness. Using the body as a mirror for thoughts; a psychotherapeutic approach.

Willem Fonteijn (2016) Warden Press, 150 p 

  • Aangemaakt op .

Ter Inspiratie

1) app Insight Timer voor meditaties

De app Insight Timer wordt al door vele VVM-leden, mindfulnesstrainers en mindfulnessdeelnemers gebruikt. Het is een gratis meditatie app die al door meer dan 1,5 miljoen mensen is gedownload. Er zijn 3.836 verschillende meditaties door meer dan 900 meditatiedocenten en mindfulnesstrainers beschikbaar gesteld. Je kunt er ook Nederlandse audiobestanden beluisteren van o.a. Rianne Schoenmakers (VVM-lid) en Wibo Koole (VMBN-lid).

Zie www.insighttimer.com of kijk in je play store.

2) Essay boeddhistische psychologie in MBSR (Dave Hoppema)

Dave Hoppema deed zijn postacademische opleiding tot mindfulnesstrainer aan het Radboud Centrum Voor Mindfulness in Nijmegen. Tijdens deze opleiding schreef hij een essay over hoe de vier kwaliteiten van het hart (de brahmavihara's) onzichtbaar aanwezig zijn in een MBSR.

 

 

Onzichtbaar aanwezig
De brahmavihara’s, de vier verheven gemoedstoestanden, in MBSR

Inleiding

‘It's your mind that creates this world.’ – Buddha

‘Waarom zou je over twijfel en aversie schrijven, als je ook over compassie kan schrijven?’, zei een vriendin laatst tegen me. We zaten in de auto, en we hadden het over dit essay. Ik vertelde dat ik het boeddhistische begrip nivarana’s (hindernissen) wilde onderzoeken voor mijn paper. We hadden zojuist twee dagen geluisterd naar college van dharmaleraar Christina Feldman. Dag één vertelde ze over de zogenoemde hindernissen, dag twee ging over de brahmavihara’s (de vier verheven gemoedstoestanden van de geest volgens de Boeddha). Zo op het eerste gehoor leek ik meer affiniteit te hebben met de hindernissen; het verlangen, de twijfel, de rusteloosheid, de aversie. Heel herkenbaar allemaal. Met de bramhavihara’s, vrij vertaald de vriendelijke kant van de geest, kon ik minder op de een of andere manier. Alleen dat feit al zette me razend over de A13 aan het denken. Ik heb meer met de ‘dark side’, dat is toch gek eigenlijk, dacht ik. Hoogtijd voor een verandering, leek mij.

‘Wat je aandacht geeft, groeit’, hoorde ik boeddhistisch leraar Chris Cullen onlangs zeggen tijdens een lezing op een retraite in zencentrum de Noorder Poort.(1) Hij vertelde over de brahmavihara’s; liefdevolle vriendelijkheid, compassie, medevreugde en gelijkmoedigheid.  Dat het cultiveren van deze kwaliteiten leidt tot een belichaming ervan, en dat het aandacht geven aan deze toestanden bovendien helend kan zijn voor het onkruid in je geestelijke tuin, oftewel voor de twijfel, de aversie et cetera. Het bevestigde mijn persoonlijke motivatie om te schrijven over de verheven gemoedstoestanden. Daarbij rees de vraag; hoe belangrijk is aandacht voor (liefdevolle) vriendelijkheid, compassie, (mede)vreugde en gelijkmoedigheid in een MBSR-training (Mindfulness Based Stress Reduction), vooral ook in het leren omgaan met stress? Want als wat je aandacht geeft, groeit, en het tegenovergestelde heelt, betekent dat dan dat aandacht voor de brahmaviahara’s, een hulpmiddel is voor stress reductie?

Dit essay is een feitelijke exploratie naar de vier verheven gemoedstoestanden van de geest, en ook een persoonlijke beschouwing over dit eeuwenoude boeddhistische begrip. In de MBSR-training valt de term brahmavihara’s niet. Is er dan ook helemaal geen aandacht voor deze verheven kwaliteiten? Wat is de link met MBSR en stress reductie? En hoe komen de brahmavihara’s terug in de grondhouding van een MBSR-trainer? In dit essay hoop ik antwoorden te vinden op al deze vragen. In hoofdstuk één volgt een uitleg over de vier verschillende hartskwaliteiten, hoofdstuk twee gaat over de MBSR-training in het algemeen en in hoofdstuk drie onderzoek ik hoe en of de brahmavihara’s in de MBSR-training aan bod komen. De conclusie volgt in hoofdstuk vier.

 

1               De brahmavihara’s

Throughout the ancient scriptures of the Pali Canon it is made clear that the way to Enlightenment involves the cultivation of the emotions at every step, most often in the form of the four Brahma Viharas. – Sangharakshita (2)

Nietsvermoedend ligt mijn dochter met een glimlach naar het witte plafond te kijken. Ik kietel haar buik en knijp in haar wangetje. De dokter prepareert intussen de injectie. Ons meisje krijgt haar eerste vaccinaties. ‘Is ze klaar, zijn jullie klaar?, vraagt de arts. ‘Ja’, mompelen m’n vriendin en ik aarzelend. De drie centimeter lange naald gaat in het linker bovenbeen van ons hummeltje, direct zet ze ‘t op een krijsen. Mijn vriendin knuffelt haar, ik heb d’r beide handjes vast. ‘Het komt allemaal goed liefje’, fluister ik.

Universele kwaliteiten

De brahmavihara’s worden ook wel de vier universele (harts)kwaliteiten of de verheven gemoedstoestanden van de geest genoemd. Ze zijn afkomstig uit de brahmavihara sutta*.
De eerste hartskwaliteit is karuna, het betekent mededogen of compassie. In de boeddhistische filosofie wordt voor karuna vaak het metafoor gebruikt van een moeder die zorgt voor haar zieke kind. Dharmaleraar Akincano legt het als volgt uit (3): ‘De moeder offert haar slaap op, geeft medicijnen en doet zelfs haar kind pijn als dat nodig is om haar baby te helpen.’ Ik moest aan de woorden van Akincano denken toen ik met m’n dochter bij het consultatiebureau zat.

Aangeboren
Metta (liefdevolle vriendelijkheid), mudita (medevreugde) en upekkha (gelijkmoedigheid) zijn de andere brahmavihara’s. ‘Als er ontwaakte wezens in de wereld bestaan, dan zouden ze zich gedragen volgens de brahmavihara’s’, zegt Akincano. ‘Het zijn aangeboren kwaliteiten van de geest.’

Moederliefde
Als we de vergelijking met het ouderschap doortrekken dan kun je bij metta het beeld van een moeder zien die verliefd is op haar pasgeboren kind. ‘Alle grillen en ontwikkelingen van de baby worden liefdevol omarmt’, verwoordt Akincano. Onze dochter wordt minimaal één keer per nacht wakker. Als ik zie hoe zorgzaam mijn vriendin telkens weer onze dochter oppakt en kroelt, dan begrijp ik metta. De eerste woordjes, de eerste stapjes, een diploma ontvangen; als ouders de successen van hun kind vieren dan tonen ze vaardigheid in de derde brahmavihara, mudita, ook wel als medevreugde vertaalt. Het is de tegenpool van jaloezie. Gelijkmoedigheid (upekkha) is de laatste verheven gemoedstoestand. Als we weer een vergelijking maken met het ouderschap, dan staat upekkha voor het loslaten van opgroeiende kinderen. Of, ‘Upekkha is zien dat de dingen zijn zoals ze zijn, gewoon omdat ze zo zijn en dat het ‘goed’ is zoals het is’, las ik in een artikel van Irène Kyojo Bakker (4). Dus kortgezegd, of m’n dochter nu huilt of lacht, het is okay.

Onbegrensd
Als je de vier verheven toestanden vergelijkt, dan zou je kunnen zeggen dat mededogen en medevreugde overlappen met Metta, maar niet met elkaar. Mededogen waakt over het lijden van wezens, terwijl medevreugde waakt over hun geluk. Metta kan worden toegepast op beide situaties. Gelijkmoedigheid draagt als het ware de andere drie. Tot slot is een belangrijk kenmerk van de brahmavihara’s dat in de ontwikkeling ervan geen onderscheid wordt gemaakt tussen jezelf en anderen. De door Frist Koster (5) zogenoemde levensvrienden zijn onbegrensd.
*Suttas zijn een ooggetuigenverslag van een specifieke gebeurtenis in het leven van de Boeddha.

2               MBSR

‘De kleine dingen? De kleine momenten? Deze zijn niet klein.’- Jon Kabat-Zinn (6)

Een vlinder landt op een blaadje in de schooltuin. Het is de stiltedag van mijn MBSR-training in de zomer van 2015, ik doe loopmeditatie. Het beestje blijft enkele momenten zitten op het plantje. Vol bewondering en aandacht kijk ik naar het tafereel. Even lijkt de tijd stil te staan. Gedetailleerd inspecteer ik de vleugels van het diertje, moment na moment. Ik glimlach, adem zacht en wandel verder.

‘Mindfulness is het aandacht geven op een bepaalde manier, gericht in het hier-en-nu, niet (ver)oordelend.’- John Kabat-Zinn (7)

MBSR-training
MBSR staat voor Mindfulness Based Stress Reduction. De term mindfulness komt uit het boeddhisme. Het wordt ook wel het hart van de leer genoemd, en is een van de acht stappen op het 8-voudige pad dat kan leiden tot verlichting. De Amerikaan Dr. Jon Kabat-Zinn, Hoogleraar aan de University of Massachusetts Medical School heeft eind jaren zeventig als eerste het begrip mindfulness uit het boeddhisme geplukt en een acht weken durende training ontwikkeld die we vandaag de dag kennen als de zogenoemde MBSR-training. Het viel hem op dat chronische patiënten die medisch gezien uitbehandeld waren, vaak te horen kregen dat ze maar moest leren leven met hun klachten. Hoe, werd ze niet verteld. Hij ontwikkelde een training met als doel patiënten middelen te geven waardoor ze zelf iets aan hun gezondheid en de beleving ervan konden (blijven) doen. Centraal in zijn benadering staat het ontwikkelen van de kwaliteit van aandacht. In 1979 opende hij bij het ziekenhuis van zijn universiteit de Stress Reduction Clinic (later Centre for Mindfulness genoemd).

Stil staan

In de MBSR-training trainen deelnemers hun aandachtigheid, door het doen van bijvoorbeeld zitmeditatie en bewegingsoefeningen. Zeven instellingsfactoren vormen de belangrijkste pijlers van de mindfulnessbeoefening, te weten; niet-oordelen, geduld, eindeloos beginnen, vertrouwen, niet-streven, acceptatie en loslaten. Met behulp van de zogenoemde driehoek van gewaarzijn (lichaam, emoties en gedachten) en de zeven pijlers, leren deelnemers stil te staan bij hun ervaringen in het hier en nu. Resultaat kan zijn dat mensen effectiever omgaan met stress, andere keuzes maken in stressvolle situaties, maar ook alledaagse bezigheden zoals eten, socializen en werken op een andere manier gaan ervaren. Of dat je een vlinder ziet landen op een blaadje, en het idee hebben dat je het grootste wonder op aarde ziet.

3               De brahmavihara’s in MBSR

‘It is indeed a radical act of love just to sit down and be quiet for a time by yourself’. - Jon Kabat-Zinn (8)

‘Ik heb vriendschap gesloten met mijn adem’, zegt een gedetineerde (9). Zijn grote donkere Molukse ogen staren naar de grond, alsof ie het zelf niet kan geloven. Vier weken geleden bij de eerste MBSR-sessie deelde hij over zijn benauwdheid en bijkomende angst, dat hij bij de instructie van het volgen van de adem tijdens een meditatie haast in paniek raakte. Een maand later is alles anders. ‘Ik heb de hele meditatie mijn adem kunnen volgen, en ook op mijn cel heb ik geen last meer van ademnood.’

Bevrienden
Deze winter liep ik stage in de gevangenis in Krimpen a/d IIssel. De gevangen kregen daar een MBSR-training. Een van onze deelnemers werd vriend met z’n adem. Cristina Feldman (10) vertaalt metta, één van de brahmavihara’s, als bevrienden of een vriend zijn van. Vrienden worden met je adem, je gedachten, je lichaam, je emoties en ook dus je stress. Dat bevrienden is een heel essentieel onderdeel van de MBSR training in de houding van de deelnemer.
‘Metta manifesteert zich als warmte, als hulpvaardige houding en als lieflijkheid’, zegt Frits Koster (5). Dit zijn ook hele belangrijke eigenschappen in de grondhouding van de trainer onder andere om vertrouwen te scheppen een veilige omgeving te creëren om te oefenen met elkaar.

Veiligheid
‘Ik voel me hier veilig’, zegt een man. We zijn weer in de gevangenis. Sessie vijf. Met grote ogen en een guitige glimlach tuurt hij in het rond. Hij komt volgende week vrij, logisch dat ie blij kijkt, zou je zeggen, maar zijn ogen verraden ook een oprechte opluchting hier even te zijn, in deze ruimte. Als anderen in de groep zijn opmerking beamen, besef ik dat het er buiten deze stilteruimte heel anders aan toe gaat. ‘Buiten de stille ruimte moeten de gevangenen op hun hoede zijn’, zegt trainster en Boeddhistisch geestelijk verzorger Nelleke van Zessen na de training. ‘Bij ons kunnen ze dat gevoel even loslaten, zichzelf zijn.’ (11)

Een belichaming van vriendelijkheid en compassie van een trainer zorgt voor veiligheid in een groep. Ook medevreugde kun je belichamen en uitstralen als trainer. Na een van de andere sessies vertelde een Turkse jongen over een gesprek met z’n vriendin. ‘Sta ik te bellen met m’n meisje, begint ze in eens te klagen over m’n moeder. Ik voel boosheid opkomen. Mijn lichaam verstijft en mijn hartslag gaat omhoog. Ik merk de woede en besluit om even rustig te ademen voordat ik reageer.’ Vol bewondering luister ik zwijgend naar deze jongen, en ben oprecht heel trots en blij voor hem. Ik complimenteer hem en leg een hand op zijn schouder.

‘Vriendelijkheid en compassie zijn de basis van waaruit we oefenen, de basis van waaruit we onderrichten en de basis die de deelnemers vervolgens gebruiken om hun eigen meditatiebeoefening te ontwikkelen.’ - Segal, Williams, Teasdale (12)

Hoewel een MBSR-trainer het woord brahmavihara niet benoemd, blijken (liefdevolle) vriendelijkheid en compassie van een trainer, maar ook van deelnemers richting henzelf dus twee hele belangrijke ingrediënten van de MBSR-training. Deelnemers hebben bijvoorbeeld ook heel gauw de neiging om zichzelf te veroordelen. In het begin kan zo het oefenen van de bodyscan een hoop teweeg brengen intern, zelfs afkeer. Maar in plaats van boos op zichzelf te worden, leer je deelnemers te oefenen in vriendelijkheid en compassie naar zichzelf. In de oefening benoem je dat als trainer ook. En ‘Kon je vriendelijk zijn richting jezelf?’, is een vraag die je als trainer na bijna elke oefening kunt stellen.

Zitten als een berg

De brahmavihara’s zijn in zekere zin dus onzichtbaar aanwezig bij de MBSR-training blijkt uit bovenstaande voorbeelden. Metta heeft als enige brahmavihara zijn “eigen” zichtbare oefening, de zogenoemde metta-meditatie. Hierbij oefen je kortgezegd een vriendelijke houding richting jezelf en je breidt deze houding uit naar uiteindelijk alle levende wezens. Deze meditatie staat op het programma tijdens de stiltedag. Tijdens deze dag komt ook de bergmeditatie aanbod. Je zou kunnen zeggen dat je hierbij gelijkmoedigheid traint. Stevig zitten zoals een berg onder alle weersomstandigheden.

‘Gelijkmoedigheid heeft het karakter van onpartijdigheid’, zegt Frits Koster (5) over upekkha. ‘Zij bekijkt het geliefde en het ongeliefde, het plezierige, en het pijnlijke, het fortuinlijke en het onfortuinlijke, het heilzame en het onheilzame in levende wezens en in situaties met een gelijkmoedige blik’.

Als trainer kun je in ontelbare verschillende situaties terecht komen; mensen die overstuur raken, irritante deelnemers, personen die je meer mag dan anderen, herrie door bouwvakkers enzovoort. Belangrijk om als trainer daarbij in balans te blijven. Wat er ook gebeurd, het is zoals het is.

Transformeren
‘Ik heb nog nooit wat losgelaten’, zei Christina Feldman (10) tijdens de laatste lezing in de Noorder Poort. ‘Door het cultiveren van metta, karuna, mudita en upekkha, transformeerde dat wat ik wilde loslaten vanzelf.’ De meeste deelnemers van een MBSR-training willen af of beter kunnen omgaan met stress. Door aandacht te hebben voor het moment, de gedachten, de emoties en het lichaam, leren ze op een andere manier naar stress te kijken en het te ervaren. Ze cultiveren een andere relatie met stress, een vriendschappelijke relatie zou je kunnen zeggen. Dat is als het onderhouden van de bramhavihara’s. ‘What a person considers and reflects upon for a long time, to that his mind will bend and incline’, zei de Boeddha. (15) Ik denk daarom dat het cultiveren van een vriendelijke, compassievolle, (mede)vreugdevolle en gelijkmoedige houding van MBSR-deelnemers en ook van de trainer, misschien wel de belangrijkste factor is in het trainen van aandacht en de benadering van stress gedurende een MBSR-training. Of om monnik en schrijver Nyanaponika Thera te quoten:

‘The brahma viaharas provide, in fact, the answer to all situations arising from social contact. They are the great removers of tension, the great peace-makers in social conflict, and the great healers of wounds suffered in the struggle of existence.’ (13)

4         Conclusie en samenvatting

‘Make a list of what is really important to you. Embody it.’ ― Jon Kabat-Zinn (8)

Jon Kabat-Zinn was de eerste die mindfulness uit zijn boeddhistische context haalde. In de door hem ontwikkelde MBSR-training wordt verder niet over het boeddhisme gerept. Ook de term bramavihara’s behoort niet tot het vocabulaire van een MBSR-trainer. Maar in alles proef je dat de vier verheven gemoedstoestanden zijn verweven met de MBSR-training. Ze hangen als het ware als een onzichtbare deken over de training heen, of om de beeldspraak van het ouderschap uit de boeddhistische psychologie te gebruiken, als een zorgzame moeder. Ze zijn constant aanwezig zoals in de voorbeelden uit de gevangenis; in de houding en de belichaming van de trainer, in de instructies richting de deelnemers, in de sociale verbale en non-verbale omgang met elkaar, in het creëren van een veilige sfeer en in de mildheid rondom de oefeningen.

Maar ook in de zeven pijlers van de MBSR-training; niet-oordelen, geduld, eindeloos beginnen, vertrouwen, niet-streven, acceptatie en loslaten. Het is ondenkbaar om deze pijlers te cultiveren zonder vriendelijkheid, compassie, medevreugde of gelijkmoedigheid. Hoe accepteer je namelijk positieve of negatieve veranderingen in je beoefening of in je lichaam zonder gelijkmoedigheid? Hoe begin je steeds weer opnieuw als trainer of deelnemer zonder (zelf)com-passie? Hoe creëer je vertrouwen bij je deelnemers zonder medevreugde? En hoe blijf je geduldig naar jezelf als deelnemer of naar anderen in de groep zonder liefdevolle vriendelijkheid?

Jon Kabat-Zinn (7) beschrijft de bovengenoemde verwevenheid van de hartskwaliteit (zelf)compassie als volgt: ‘Als de daad van vriendelijk kijken naar en aandacht besteden aan het huidige moment een krachtig gebaar van vriendelijkheid en zelfzorg is, dan zijn alle mindfulnessoefeningen in MBSR en MBCT daden van zelfcompassie, en is er minder behoefte aan één enkele oefening die uitsluitend gericht is op het trainen van dit vermogen’. En wat mij betreft kun je in deze aan zelfcompassie; liefdevolle vriendelijkheid, medevreugde en gelijkmoedigheid toevoegen.  Deelnemers van een MBSR-training leren om op een effectievere manier om te gaan met hun stress door een accepterende houding aan te nemen ten aanzien van hun gedachten, lichaam en emoties. Ze leren bewuster stil te staan bij de ervaring van het hier en nu, én deze niet te veroordelen. Kortgezegd, leren ze om aandachtig te zijn. En eigenlijk, heel stiekem, leren ze dus ook van alles over de brahmavihara’s.

Dave Hoppema, juni 2016 (literatuurlijst op te vragen bij )

  • Aangemaakt op .

VVM werkgroepen en contactgroepen

1) Algemeen

Op dit moment zijn er de volgende actieve Werkgroepen: Bedrijfsleven, Niet-Aangeboren Hersenletsel, Ouderen, Kinderen, Verstandelijke beperkingen. Op dit moment zijn er de volgende Contactgroepen: GGZ, Kenniscentrum, Medische Setting en Dagelijks Leven. Zie ook: www.verenigingvoormindfulness.nl/over-vvm/werkgroepen-contactgroepen

2) Online mogelijkheden website

Het is voor de kartrekkers van de werkgroepen vanaf nu mogelijk om op de website bij jullie werkgroep teksten te plaatsen en/of te wijzigen. Doordat de kartrekkers op deze manier actiever gebruik kunnen maken van de website worden de werkgroepen hopelijk ‘levendiger’ en zichtbaarder voor alle leden.

3) Werkgroep Mindfulness en bedrijfsleven

De werkgroep bedrijfsleven is na een paar intensieve jaren stil komen te liggen. Als iemand ideeën heeft voor de werkgroep dan kan die contact opnemen met mij.

Met een hartegroet,
Marijke van Duinhoven

  • Aangemaakt op .

Vooruitblik

image0091) Retraite met monniken en nonnen van Thich Nhat Hanh 14 mei

11 mei 2017 17:00 tot 14 mei 2017 16:00 Locatie Beukenhof, Biezenmortel

Een vierdaagse retraite met lezingen, mindfulnessoefeningen, delen, wandelmeditatie buiten, ontmoetingen, begeleid door Nederlandse monniken en nonnen van Thich Nhat Hanh. Het thema is: Rust vinden in moeilijke tijden.

Onze beoefening van mindfulness, liefde en mededogen wordt soms erg op de proef gesteld. Conflicten op het werk of in onze relaties kunnen ons uit ons evenwicht brengen en onzekerheden over de toekomst laten onze gedachten niet tot rust komen. Gelukkig is een nieuw begin altijd mogelijk. In dit weekend leren we terug te keren tot onze ademhaling, zodat we spanningen in ons lichaam en geest kunnen herkennen en loslaten. We oefenen ons in zelf-compassie en leren toevlucht te nemen tot onze eigen beoefening en de beoefening van de mensen om ons heen. De mindfulnessoefeningen, o.a. zitmeditatie, loopmeditatie, eetmeditatie en de edele stilte, worden uitgevoerd volgens de traditie van Thich Nhat Hanh.

Voor wie: iedereen met belangstelling voor mindfulness, stilte en verdieping is welkom. Enige ervaring met meditatie is wenselijk.

Data en tijden: Het programma begint donderdag 11 mei om 17.00 uur. Je bent welkom vanaf 15.00 uur. Zondag 14 mei eindigt het programma om 16.00 uur.

Locatie: Beukenhof in Biezenmortel (bij Tilburg). Lees de informatie over de faciliteiten van Beukenhof. Kosten: De deelnameprijs is € 240. Een 1-persoonskamer kost € 25 extra. Een linnenpakket (lakens plus handdoeken) kost € 7 extra. Reductie: Voor studenten en mensen met een vergelijkbaar inkomen is de prijs € 180. Tijdens en na afloop van de retraite kun je dana geven als dank voor het onderricht en ter ondersteuning van het levensonderhoud van de monniken en nonnen. Aanmelden: De inschrijving verloopt online via onze website www.aandacht.net en start 1 maart 2017.

Contactinformatie:  

2) Landelijk Mindfulness Symposium Nijmegen 19 mei

Het Radboud Universitair Medisch Centrum voor Mindfulness organiseert op vrijdag 19 mei 2017 het Landelijk Mindfulness Symposium op een bijzonder mooie locatie; De Lindenberg, Huis voor de kunsten. Sprekers deze dag zijn o.a. Willem Kuyken, hoogleraar Klinische Psychologie aan de Universiteit van Oxford, en directeur van het Oxford Mindfulness Centre. Hij zal als keynote spreker iets vertellen over Mindfulness in het onderwijs in de UK en informatie delen over het MYRIAD project, een groot onderzoek in de UK waarbij mindfulness wordt ingezet om de mentale weerbaarheid van adolescenten te vergroten. Susan Bögels, hoogleraar Ontwikkelings (Psycho)Pathologie UvA en directeur van UvA Minds zal een keynote verzorgen met als titel: Mindfulness for families with psychopathology : A developmental and intergenerational perspective. Ten slotte vertelt Anne Speckens , hoogleraar psychiatrie en directeur Radboudumc Centrum voor Mindfulness over twee lopende onderzoeken op het gebied van Mindfulness en kanker.

image011

Voor het middagprogramma kan men kiezen uit het bijwonen van workshops of deelname aan wetenschapssymposia. Thema’s van de workshops zijn: Onderwijs, kinderen, ouders/ Mindfulness bij afbouwen medicatie/Practice (Engels)/Mindful Leiderschap en worden verzorgd door Eline Snel, Susan Bögels, Bernadette Lensen, Marloes Huijbers, Carolien Wentink, Akincano/Marc Weber, Wibo Koole en Kiki Vreeling. De wetenschapssymposia worden gepresenteerd door (jonge) wetenschappers uit de hele Benelux. Het kan hierbij gaan om resultaten van mindfulnesstoepassingen bij diverse doelgroepen, maar ook om kwalitatieve gegevens over ervaringen van deelnemers of onderzoek naar de implementatie van mindfulness. Er zullen zowel Nederlandse als Engelse wetenschapssymposia zijn. Voor meer informatie over het symposium, neem dan een kijkje op de website:

www.radboudcentrumvoormindfulness.nl

3) VoorJaarsdag VVM 31 maart

Op 31 maart is er in Utrecht weer een Jaardag van de VVM.  Klik hier voor meer informatie. 

  • Aangemaakt op .

Terugblik

1) Jaardag VVM 11 november 2016 (Eveline Zoomers)

Een vervuld hart vol inspiratie

Zonder enige verwachting wandel ik op 11 november 2016 het prachtige Landgoed in Bunnik binnen. Een plek die van zichzelf al inspiratie geeft en dan nog gevuld wordt met bijna 80 mindfulness trainers is wel een feestje op zich vind ik! Zeker als tijdens jaarvergadering blijkt, dat de vereniging na een aantal lastige jaren nu weer haar draai gevonden heeft. Veel complimenten zijn er voor het bestuur vanwege haar toewijding en daadkracht.

Tijdens de intervisie die daarop volgt, is er de mogelijkheid met trainers uit je eigen regio in contact te komen. Wie wil kan een intervisiegroep te starten. Heel nuttig en inspirerend ook om eens te horen hoe anderen intervisie organiseren en te weten welke trainers ik in de buurt heb. Op het middagprogramma staat Jotika Hermsen. Een bron van inspiratie van begin tot eind. Als ik haar lezing dan ook nog met mindful liedjes o.a van Thich Nhat Hanh mag ondersteunen is mijn hartje voor de rest van de dag vervuld. Wanneer ik dan uiteindelijk met een boek over het leren kennen van je schaduwzijde het landgoed verlaat, verschijnt er een glimlach op mijn gezicht. Een diepe zucht. Een dag vol inspiratie, een vervuld hart… Wat wil een mens nog meer!

2) Workshops Mindfulness voor Leden door Leden (Rianne Schoenmakers)

Een korte terug- en vooruitblik over de periode september 2016- maart 2017:

Er zijn inmiddels een aantal workshops geweest. De opstart van het geheel was wat traag waardoor de workshops in september niet doorgingen op die van Linda Schipper na, die ging over Mindfulness en Ouderen. De planning om in september te starten was misschien iets te kort na de zomervakantie. Daardoor was er wat weinig tijd om deze voldoende onder de aandacht te brengen.  Workshops die zijn afgerond in het midden en zuiden zijn: ‘Compassie in Interactie met Voice Dialogue en Psycho Drama’ (Laura Las), ‘Mindfulness & Zelfcompassie (MSC training introductie)’ (Rianne Schoenmakers), ‘Verdieping ACT’ (Nol van Drunen), ‘Mindfulness en de 12 Zintuigen’ (Jerome ten Noever de Braauw).

Evaluatie van de workshops geeft op alle fronten grote waardering aan voor de inhoud en de deskundigheid van de workshopgevers.  Aantallen deelnemers varieerde natuurlijk maar met name de ‘compassie-dag’ trok veel geïnteresseerden aan. De betrokkenheid van ook de deelnemers was groot, en zo ontstond steeds weer een prima sfeer. De bereikbaarheid van de locatie en parkeermogelijkheden – met name in het midden van het land – werden wat minder goed gewaardeerd. Lunches op beide locaties waren helemaal prima! Tevens is er wat onduidelijkheid geweest over de begintijden, omdat er op de ene plek 9.30 en 13.30 stond en op de andere 10 en 14u. Deze onduidelijkheid hebben we hopelijk inmiddels opgeheven. De vroege tijd is namelijk de inlooptijd, en de laatste tijd is de starttijd. Een workshop duurt 3 uur.

 Dan wat er nog komen gaat

image005De workshops van Liesbeth van der Poel ‘Mindfulness Conflictbemiddeling / Werkplek’ zijn wegens omstandigheden helaas geannuleerd op beide data (23 januari en 6 maart). De workshop -‘Mindfulness in Relaties’ (Dorle Lommatzsch) komt hiervoor in de plaats. Deze zou oorspronkelijk op 27-1 en 10-3 plaatsvinden, maar verschuift dus naar 23-1 (Den Bosch) en 6-3 (midden), beiden in de ochtend. In de middag op die data: ‘MBE Mindfulness voor Bedrijven’ (Mariëtte Verhoef).

Heb je interesse? Kijk en meld je dan aan via de website op: https://verenigingvoormindfulness.nl/voor-leden/workshops

3) EAMBA Retraite 2-7 januari 2017, Mennorode (Irma Hesselmans)

“We shall not cease from exploration
And the end of all our exploring
Will be to arrive where we started
And know the place for the first time.”
- T.S. Elliot, Four Quartets.

John Peacock, vipassanaleraar, emeritus hoogleraar en MBCT opleider (Oxford Mindfulness Centre) begeleidde op zeer prettige wijze deze retraite.

De retraite werd georganiseerd op initiatief van EAMBA, de Europese koepel van nationale mindfulnessverenigingen waar de VVM ook deel van uitmaakt. De EAMBA retraites staan aan het begin van een nieuwe traditie van seculiere retraites. Hoewel geworteld in de boeddhistische traditie, putte John Peacock in zijn begeleiding uit zowel de oosterse als de westerse filosofie, wetenschap en literatuur. In beide werelden zijn wijsheid en inspiratie te vinden en het was een waar genot om naar de grote hoeveelheid quotes en gedichten van deze wijze man te luisteren! Ik voelde me gevoed, opgeladen en geïnspireerd na deze vijf dagen in de sneeuw…

image008

Na afloop was er ook gelegenheid voor kennismaking en uitwisseling met andere collega's, wat erg interessant was gezien het internationale karakter van de retraite. Deelnemers k

wamen uit Polen, Duitsland, Frankrijk, Turkije, Zweden, Zwitserland en Nederland. Volgend jaar, van 2 tot en met 7 januari zal er weer een EAMBA retraite zijn. Dit keer in Duitsland. Aanrader..!

  • Aangemaakt op .

Van het bestuur

In het jaar 2016 is veel gebeurd. We zijn als nieuw bestuur op stoom gekomen en we kijken met grote tevredenheid terug op de jaardag van 11 november jongstleden. De warmte en compassie van Jotika Hermsen waren door de hele zaal voelbaar en we hebben intens genoten van haar wijze inspirerende verhaal. Tijdens de algemene jaarvergadering zijn alle voorgestelde besluiten met grote meerderheid enthousiast ontvangen. De middagsessie met als onderwerp intervisie zorgde voor verbinding en de mensen die we daarover nadien hebben gesproken hebben het ervaren als een mooi vertrekpunt voor meer. Veel om tevreden op terug te kijken dus.

Tijdens de jaardag hebben we aangekondigd dat we de website gaan verrijken zodat de aangesloten trainers zich nog completer kunnen gaan profileren naar je (potentiële) klanten. Daarnaast is op de website de functie “zoek en verbind” live gegaan. Met deze functie, die voor gecertificeerde leden beschikbaar is via het menu “voor leden”, kun je met andere leden in contact komen voor samenwerking, intervisie en bijvoorbeeld gezamenlijke projecten.

Op de Jaardag hebben we ook verteld dat het onze intentie is om twee keer per jaar een Jaardag te organiseren, in het eerst en vierde kwartaal van elk jaar. Een boeiende spreker en het thema “verbinding” zullen steeds de bouwstenen zijn van deze dagen. Op 31 maart aanstaande is in Utrecht de volgende Jaardag gepland. De hoofdspreker is inmiddels geboekt en we kijken weer uit naar een boeiend programma. Je kunt je nu aanmelden via de VVM-website, we hopen je daar weer te ontmoeten.

Hartelijke groeten,
mede namens Irma Hesselmans en Nol van Drunen,

Jan van Hoof,
voorzitter VVM

  • Aangemaakt op .

Workshops ‘Leden voor leden’ Inschrijven is nu mogelijk!

Het is vanaf nu mogelijk je in te schrijven voor de workshops ‘Leden voor leden’. Een prachtig aanbod van workshops die onze collega-mindfulnesstrainers aanbieden aan leden (VVM en VMBN) én niet-leden. Deze workshops zullen gegeven worden in de periode van 12 september 2016 tot en met 10 maart 2017. Dat doen we op twee locaties:

  • In het Zuiden van het land: Centrum de Poort, Luijbenstraat 48, 5211 BT ’s-Hertogenbosch
  • In het Midden van het land: Centrum Zijnsorientatie, Utrechtseweg 133, 3702 AC Zeist

De workshops zijn steeds op maandagen en vrijdagen. Er worden twee workshops op één dag gegeven, die naar ons inzicht ook bij elkaar passen, zodat je kunt deelnemen per workshop. Maar je kunt er even zo gemakkelijk een dag maken door in te tekenen op beide workshops. De workshops duren 3 uur.

Kosten van de workshops hebben we laag gehouden, voor VVM- en VMBN-leden € 36,00 per workshop, voor niet-leden € 45,00 per workshop.

Bekijk de workshops en meld je aan!

Conform de hercertificeringsvoorwaarden telt het volgen van een workshop voor een halve opleidingsdag.

  • Aangemaakt op .

Thoughts are not the enemy: meditatie retraite met Jason Siff 18-20 maart 2016

De Amerikaanse meditatieleraar Jason Siff zal van 18-20 maart 2016 een korte retraite begeleiden in Nederland. Siff, auteur van de boeken Unlearning meditation en Thoughts are not the enemy heeft in de loop van de jaren met zijn unieke methode een grote groep enthousiaste beoefenaars getrokken. Zijn meditatiemethode die hij “recollective awareness” noemt, biedt een verfrissende invalshoek voor iedereen die mediteert – ook als je al langer oefent.

In dit weekend zal Jason Siff nader ingaan op het meditatieve proces en op de relatie tussen mindfulness en recollective awareness. Ook komt aan de orde hoe je je eigen meditatiepraktijk verder kunt ontwikkelen en verdiepen. Tijdens de retraite zal er gelegenheid zijn voor (groeps)interviews. De retraite is in het Engels. Meer informatie en aanmelden kan via http://www.vmbn.nl/jason-siff/

  • Aangemaakt op .

‘The jewel in the lotus’ - 17-20 June 2016

the jewel in the lotus4 - day retreat information:  

Tara & Jonathan In the Netherlands
Save the date! 17 - 20 June 2016
Click here to register

Vanwege enorme belangstelling is de retraite met Tara Brach volledig volgeboekt. Je kunt indien gewenst inschrijven en je naam op die manier laten toevoegen aan de wachtlijst

More information can be found on http://www.tarabrach.nl/

  • Aangemaakt op .

Mindfulnessorganisaties van Vlaanderen en Nederland bij elkaar met Jon Kabat-Zinn

Groepsfoto 20 4 15Op maandag 20 april 2015 heeft Jon Kabat-Zinn gesproken in Amsterdam met de mindfulnessorganisaties in Nederland en Vlaanderen. De twee beroepsorganisaties van Nederland, VMBN en VVM en de Vlaamse beroepsorganisatie Moment waren samen met de opleidingsinstituten van Vlaanderen en Nederland bijeen om met Jon Kabat-Zinn tot een uitwisseling en dialoog te komen. Het was een inspireerde bijeenkomst waarin Jon Kabat-Zinn enerzijds met de individuele deelnemers in dialoog ging omtrent eigen ervaringen en anderzijds zijn beelden gaf over de ontwikkeling in de mindfulneswereld.

 

  • Aangemaakt op .